prof. Pavel Valíček DrSc.
Antyoksydanty to substancje, których molekuły ograniczają aktywność wolnych rodników, ograniczają prawdopodobieństwo ich powstania oraz zmieniają je w mniej aktywne cząsteczki. Innymi słowy ograniczają proces utleniania organizmu.
W ludzkim ciele wolne rodniki powstają jako wynik różnej siły wiązań pomiędzy związkami chemicznymi. Ich powstaniu nie da się zupełnie zapobiec, bowiem powstają w poszczególnych komórkach, a to przy wdychaniu tlenu, pod wpływem promieniu UV czy nawet przy zmianie temperatury itp. Nasz organizm również je potrzebuje, bowiem likwidują patogeny przenikające do organizmu, ale pod warunkiem, że organizm zachowuje dynamiczną równowagę. Nadmiar wolnych rodników jest szkodliwy, a organizm przeciwko nim posiada tzw. antyoksydanty, przeciwutleniacze (inhibitory utleniania), które nadmierną ilość rodników likwidują. Przyczyną takiej reakcji jest wpływ rodników na powstawanie i przebieg wielu chorób, w tym nowotworów.
Grupę przeciwutleniaczy dzielimy na enzymowe, np. występujące w katalizie i nieenzymowe. Następny podział rozróżnia przeciwutleniacze endogenne (nieesencjalne), np. bilirubinę, cysteinę, flawonoidy, polifenole itp. oraz esencjalne, tj. niezbędne do życia. Wśród najważniejszych antyoksydantów należy wymienić β-karoten, witaminy B2, C oraz E, a także związki selenu, cynku, germanu, miedzi, manganu, koenzym Q 10 itd. Ich niedobór należy uzupełniać syntetycznymi preparatami lub ze źródeł naturalnych – roślinnych, ale także grzybów.
W grzybach występuje cały rząd enzymów, przede wszystkim superoxiddismutaza (SOD), którą cechuje wysoka zdolność ochrony przed wolnymi rodnikami, wraz z peroksydazą i katalazą, które rozkładają rakotwórczy nadtlenek wodoru.
Witamy są substancjami, które ludzki organizm nie jest w stanie wytworzyć, a równocześnie są niezbędne dla niego. Często, nawet w małych ilościach wpływają na wzrost i czynność całego organizmu. Grzyby są ważnym źródłem całej skali witamin, zwłaszcza z grupy B – B1, B2, B3, B5, B6, a czasem i B12, ale także witamin E oraz K. Niektóre grzyby zawierają również β-karoten. Duże znaczenie ma kwas liściowy (witamina B9), który jest niezbędny do powstawania kwasów nukleinowych oraz produkcji krwi. Niedobór tej witaminy powoduje problemy ze wzrostem włosów i kości, zmiany zapalne na skórze oraz obniżenie poziomu białych krwinek.
Oprócz wspomnianych wyżej, grzyby zawierają duże ilości potas, azotu, fosforu, siarki, magnezu, żelaza, wapna i sodu, ale także takie śladowe substancje jak miedź, jod, cynk, lit, fluor, chrom, mangan i molibden. Wyjątkowo dużo grzyby zawierają selenu. Jego ilość może przekraczać stokrotnie zawartość w roślinach zielonych. U niektórych gatunków znajduje się również german z właściwościami antynowotworowymi.
Z drugiej strony należy pamiętać, że grzyby absorbują z otaczającego środowiska również ciężkie metale, zwłaszcza rtęć, ołów i kadm, które szkodzą ludzkiemu zdrowiu.Z całego rodziny grzybów największymi źródłami przeciwutleniaczy są uszak bzowy (Auricularia auricula-judae), lakownica lśniąca (Ganoderma lucidum), maczużnik chiński (Cordyceps sinensis), czernidłak kołpakowaty (Coprinus comatus), Pochwiak wielkopochwowy (Volvariella volvacea) i inne.
prof.Pavel Valíček DrSc. (prof. dr hab.) jest znanym czeskim specjalistą w zakresie właściwości leczniczych chińskich roślin oraz konsultantem firmy MycoMedica